Zaprawianie materiału siewnego to podstawowy zabieg ochrony roślin. Ma on na celu zwalczanie chorób roślin uprawnych w ich początkowych fazach rozwoju. Tak naprawdę - to baza, na której buduje się dalszą ochronę w czasie całej wegetacji roślin uprawnych.
Właściwa ochrona roślin zaczyna się już na etapie prawidłowej agrotechniki. Warto tu poświęcić sporo czasu i uwagi. Ale dzisiaj nie o tym. Tym razem skupimy się na zaprawianiu materiału siewnego zbóż jarych.
Skuteczne zaprawianie zboża jarego
Najważniejsze elementy skutecznego zaprawiania ziarna to:
- dobrze oczyszczony materiał siewny,
- odpowiednie urządzenie do zaprawiania, a co za tym idzie dobre pokrycie nasion,
- skuteczna zaprawa.
Czyszczenie i zaprawianie zboża
Pierwszym elementem skutecznego zaprawiania zboża jarego jest dobrze oczyszczony materiał siewny. Musi on być pozbawiony pyłu i pośladu. Dlaczego jest to tak istotne? Te drobne elementy są wyjątkowo higroskopijne. Pochłaniają one skutecznie wilgoć, a więc też część cieczy użytkowej, a wraz z nią samą zaprawę. Szczególnie, że ilość środka stosowanego do zaprawiania ziarna podawana jest w bardzo małej ilości - zazwyczaj jest to 100-200 ml/100 kg nasion. Jeśli więc materiał siewny nie będzie właściwie oczyszczony, pyły i poślad znajdujące się w nim, „przejmą” część zaprawy, która powinna znaleźć się na nasionach. W takiej sytuacji nie będą one we właściwym stopniu chronione.
Drugim istotnym elementem jest dobre pokrycie nasion.
A to może zapewnić tylko precyzyjna zaprawiarka. I tu - bardzo ważna kwestia! Zaprawianie nasion domowym sposobem, np. w betoniarce nie jest odpowiednim rozwiązaniem. Dlaczego? Zaprawa nie pokryje w niej dobrze i równomiernie nasion. Skuteczność tego zabiegu, a więc też ochrony roślin – będzie w takim przypadku znikoma. A co za tym idzie – pieniądze wydane na zaprawę – stracone. Użyty do zaprawiania sprzęt jest więc bardzo istotny.
Porównanie ziarna niezaprawionego i ziarna z zastosowaną zaprawą donasienną Flutrix
Po co zaprawiać zboża?
Warto tu podkreślić, że zaprawianie jest najskuteczniejszą, najtańszą, najłatwiejszą do wykonania i najbezpieczniejszą, a w niektórych przypadkach - jedyną metodą ochrony roślin przed patogenami. Niektórym groźnym chorobom można zapobiec tylko na tym etapie. Mowa tu o śnieci cuchnącej i śnieci gładkiej w pszenicy, a w jęczmieniu – głowni pylącej i głowni zwartej.
Źródła chorób mogą być różne: infekcje przez grzyby zasiedlające powierzchnię ziarniaków, grzyby znajdujące się wewnątrz nich, a także w części zarodkowej, jak również grzyby bytujące w glebie. Zaprawianie ochrania ziarno przed każdym z tych źródeł. Główne choroby, przed którymi powinno chronić zaprawianie to: śnieć cuchnąca i śnieć gładka pszenicy, głownia pyląca i głownia zwarta jęczmienia, fuzaryjna zgorzel siewek, pleśń śniegowa zbóż i traw (zboża ozime), pasiastość liści jęczmienia i plamistość siatkowa, a także głownia źdźbłowa żyta.
Warto tu wspomnieć o fuzariozach. To jedne z najgroźniejszych chorób zbóż. Co ważne, jeśli fuzaryjnej zgorzeli siewek nie zwalczymy w procesie zaprawiania z powodu słabego zaprawienia ziarna lub użycia nieodpowiedniej zaprawy, to potem może ona wystąpić jako fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni lub fuzarioza liści czy kłosów.
Zaprawy nasienne do ziarna – jakość gra kluczową rolę
Skuteczne zaprawy nasienne do ziarna muszą dobrze przylegać do okrywy nasiennej. Jest to jedno z kryteriów, które też powinno być rozpatrywane przy doborze odpowiedniego środka. W Polsce jest już wiele firm posiadających tzw. certyfikat ESTA. Jest to Europejski System Jakości Zaprawiania Nasion. Jednym z warunków uzyskania tego certyfikatu jest stosowanie zapraw, które charakteryzuje brak osypywania się środka po zaprawieniu nasion.
Aby to ocenić, przeprowadzany jest test Heubach’a. Polega on na zmierzeniu ilości osypanej zaprawy poprzez odsysanie jej przez specjalne filtry. Wartość progowa to maksymalnie 4 gramy na 100 kg nasion zbóż. Z badań, które zostały przeprowadzone w niezależnym laboratorium wynika, że po zastosowaniu zapraw Innvigo zastosowanych solo, oraz łącznie z nawozem donasiennym StartaVit, parametr ten wahał się od 0,5-2,4 g/100 kg nasion, a więc mieścił się w dolnych wartościach przedziału 0-4g/100kg nasion. Zaprawy Innvigo mogą więc być i są stosowane w firmach, które posiadają certyfikat ESTA i charakteryzują się najwyższą jakością zaprawiania materiału siewnego.
Czym zaprawiać nasiona zbóż?
Wśród dostępnych jednoskładnikowych zapraw nasiennych do zbóż, warto zwrócić uwagę na zaprawę Triter 050 FS https://innvigo.com/triter-050-fs/zawierającą tritikonazol (o działaniu układowym) oraz Madron 50 FS https://innvigo.com/madron-050-fs/, który w składzie posiada fludioksonil (o działaniu powierzchniowym). Natomiast dwuskładnikowe zaprawy to: Farys 050 FS zawierający fludioksonil i cyprokonazol (działa powierzchniowo i układowo) oraz tegoroczna nowość - Flutrix 050 FS. Ta dwuskładnikowa zaprawa zawiera fludioksonil i tritikonazol, a więc działa także powierzchniowo i układowo. Jest to obecnie jedyna zaprawa o takim składzie dostępna na rynku.
Obydwie substancje czynne zawarte w zaprawie Flutrix 050 FS https://innvigo.com/flutrix-050-fs/ uzupełniają się, a synergia pomiędzy nimi wpływa na jej jeszcze wyższą skuteczność, m.in. w walce z fuzariozami. Zaprawa ta świetnie pokrywa i wybarwia ziarno. Chroni wszystkie podstawowe gatunki zbóż: pszenicę ozimą, pszenżyto ozime, żyto ozime i jęczmień ozimy oraz jare: pszenicę, jęczmień i owies.