O uodpornieniach chwastów na substancje aktywne słyszy się od dawna. Do tej pory jednak zjawisko to dotyczyło głównie miotły zbożowej. Aktualnie, coraz częściej również chaber bławatek wykazuje cechy odporności na niektóre herbicydy. Jakie substancje więc stosować, aby zwalczanie chabra bławatka, nawet uodpornionego lub dobrze rozwiniętego, było łatwe, bezpieczne i skuteczne?
W wielu regionach kraju pogoda nie pozwoliła jesienią wjechać na pola z zabiegami herbicydowymi. Teraz są tego efekty: na plantacjach zbóż ozimych możemy zauważyć całe spektrum chwastów jedno- i dwuliściennych, począwszy od przetacznika, maku, poprzez samosiewy rzepaku, fiołka, miotłę zbożową czy chabra bławatka.
Fot. Na polach zbóż ozimych najwyższa pora na zwalczanie chwastów
Niektóre z wyżej wymienionych mogą świetnie sobie radzić również na tych polach, gdzie opryski herbicydem zostały przeprowadzone prawidłowo. Niestety, to wynik nabywania przez nie odporności na stosowane substancje aktywne. Rolnicy w wielu regionach Polski doskonale znają problem uodparniania się miotły zbożowej, jednak coraz częściej to samo zjawisko dotyczy też chabra bławatka. I to nim właśnie się dzisiaj zajmiemy.
Odporność nabyta dosyć szybko
Odporność chwastów nie pojawia się od razu. Narasta ona powoli po kilku lub kilkunastu latach stosowania tych samych substancji chemicznych (lub nieprawidłowego ich stosowania), ale też uproszczonej uprawy, czy rezygnacji z właściwego zmianowania.
Pamiętajmy przy tym, że chaber bławatek jest rośliną wydającą dużą ilość nasion, które też łatwo mogą się rozprzestrzeniać na spore odległości. Do tego, ma kilka pokoleń w ciągu roku. To powoduje dużą zmienność genetyczną, a więc też szybką adaptację do zmieniających się warunków zewnętrznych. W tym również – stosunkowo szybkie przystosowywanie się do stosowanych substancji aktywnych w herbicydach.
Chwasty odporne, czy źle wykonany zabieg?
Warto pamiętać, że nie zawsze nieskuteczność zabiegu świadczy o odporności chwastów. Czasem może to być skutek nieprawidłowo wykonanego zabiegu, nieodpowiednich warunków atmosferycznych lub dobrania złego terminu jego zastosowania.
Po czym więc poznać, że mamy do czynienia z uodpornionymi chwastami? Przede wszystkim, sygnałem ostrzegawczym powinno być wystąpienie odporności chwastów na dane substancje w bliskiej okolicy. A jeśli na naszej plantacji po zabiegu herbicydowym można zauważyć skupiska chwastów danego jednego gatunku w bardzo dobrej kondycji, podczas gdy inne zostały zniszczone, to już niemal pewne, że odporność u tych gatunków występuje.
Substancje aktywne na cenzurowanym
Do tej pory przez wiele lat rolnicy stosowali w ochronie herbicydowej substancje aktywne z grupy inhibitorów syntetazy acetylomleczanowej (ALS), czyli sulfonylomoczniki oraz triazolopirymidyny. Już niewielka dawka wystarczy, aby zwalczanie chabra bławatka oraz innych chwastów było skuteczne. Ich koszt również jest stosunkowo niski. Stąd tak duża popularność tych właśnie herbicydów. Wśród rekomendowanych substancji jest tribenuron metylowy czy florasulam. Obydwie substancje można znaleźć w środkach wieloskładnikowych, jak np.Fundamentum 700 WG czy Galaxo 150 WG.
Jednak nieodpowiednie i częste, a dokładniej mówiąc – zbyt częste stosowanie tych substancji aktywnych - skutkuje coraz większą odpornością na nie chabra bławatka. Aktualnie jest to jeden z trudniej zwalczanych chwastów dwuliściennych w zbożach. Czasami więc te dotychczas stosowane substancje mogą już nie wystarczać. Zwłaszcza, jeśli chwasty są w dosyć zaawansowanej fazie rozwoju. Aby zapobiec dalszej ekspansji oraz uodpornianiu chabra, trzeba szukać innych herbicydów, które sobie z nim poradzą.
Fot. Chabry uodpornione m.in. na sulfonylomoczniki oraz te dobrze rozwinięte, należy zwalczać innymi substancjami aktywnymi.
Zwalczanie chabra bławatka skuteczne i bezpieczne
Substancją, która zapewni skuteczne zwalczanie chabra bławatka, jest chlopyralid
z grupy syntetycznych auksyn. Świetnie on działa również w przypadku, gdy chwasty są już w dosyć zaawansowanej fazie rozwoju. I, co najważniejsze, zagrożenie, że chaber bławatek się na niego uodporni, jest bardzo małe.
Oczywiście, chlopyralid ma rejestrację w zbożach ozimych, w tym w pszenicy ozimej. Znajdziemy go np. w herbicydzie Major 300 SL. Już dawka 0,2-0,3 l/ha skutecznie zwalczy uporczywe chwasty.
Chlopyralid zastosowany solo poradzi sobie z wieloma chwastami dwuliściennymi. Poza chabrem bławatkiem, niszczy również chwasty rumianowate czy wieloletnie, jak ostrożeń polny. Natomiast w połączeniu z jodosulfuronem spektrum zwalczanych chwastów znacznie poszerzy się nie tylko o inne dwu-, ale też jednoliścienne. Oczywiście chlopyralid możemy łączyć z wieloma herbicydami, również wieloskładnikowymi, takimi jak Fundantum 700 WG czy Galaxo 150 WG.